Vậy rốt cuộc, bạn là ai?
Hồi tôi học lớp 5, lúc đó rộ lên phong trào chế lời bài hát Trung Quốc sang lời Việt. Đó là những bài hát “đinh” thời bấy giờ với giai điệu nhanh và dễ nghe. Lời bài hát chế ra cũng rất có vần điệu. Ở cái tuổi học lớp 5, những ca từ mà chúng tôi thích vẫn còn ở ranh giới giữa trẻ con và dậy thì, không quá con nít nhưng cũng không hẳn teen, và luôn có một vài hoàng tử được được đưa vào.
Tôi thích lắm, năn nỉ mãi mới được đứa bạn cho mượn quyển vở bài hát của chị nó. Tôi dùng những cây bút bi màu và nắn nót viết từng dòng vào quyển sổ mới mua.
Ngày nào đi học về là tôi cũng lấy vở ra chép và ngân nga hát.
Nhưng mẹ tôi không thích điều này, mẹ cho rằng tôi đang bắt đầu để ý đến chuyện yêu đương và chểnh mảng học hành.
Hôm sau mẹ đến lớp trao đổi việc này với cô giáo chủ nhiệm. Trước mặt cả lớp, tôi đã bị phê bình. Tôi bị cả lớp trêu chọc và bị bắt lên bảng quỳ chép bài, như là một hình thức để cảnh cáo các bạn khác.
Đó là lần đầu tiên tôi thật sự cảm nhận được nỗi xấu hổ. Nỗi xấu hổ đến từ việc bị “phát hiện” ra con người thật của mình.
------------
Ngay từ nhỏ, tôi đã nhận ra được sự khác biệt của mình so với những đứa trẻ xung quanh.
Tôi thích vẽ, thích múa hát và diễn kịch. Tôi thường hay tạo ra những kịch bản và tự mình đóng các vai trong những vở kịch ấy. Tôi cũng rất thích viết nhật ký. Tính cách của tôi rất lặng lẽ và thường thích ở một mình.
Tuy nhiên, người lớn không nghĩ những điều này là tốt cho một đứa trẻ. Họ cho rằng trẻ con thì cần sôi nổi, hòa đồng, học giỏi các môn tự nhiên. Nếu làm lớp trưởng thì càng tốt. Còn nghệ thuật thì chỉ là thú vui giải trí và không có ích gì cho tương lai của tôi cả.
Bên cạnh đó, làn da vàng, nụ cười hở lợi, chiếc mũi tẹt, cách đi đứng và đến cả cách suy nghĩ của tôi cũng luôn có vẻ là vấn đề trong mắt bố mẹ, họ hàng và thầy cô. Tôi luôn có điều gì đó cần phải sửa để trở nên “tốt” hơn.
Tận trong sâu thẳm, tôi nhen nhóm mong muốn được chấp nhận.
Nỗi xấu hổ của cô bé học lớp 5 ngày hôm đó đã thổi bùng khao khát này của tôi. Tôi bắt đầu chuyến hành trình đi tìm kiếm sự chấp nhận từ đó.
Nếu con người của tôi là vấn đề, vậy thì tôi sẽ thay đổi.
Tôi bỏ vẽ, bỏ viết, bỏ tất cả những điều gì liên quan tới nghệ thuật. Đặc biệt là che giấu tất cả những điều khác biệt của tôi với mọi người. Tôi bắt đầu tập trung “học” nhiều hơn. Tôi vào lớp chọn, đỗ trường chuyên và đại học khối A. Tôi nhét đầy học bạ của mình bằng những lời khen như là ngoan, chăm chỉ, học giỏi.
Mọi người có vẻ hài lòng. Tôi thì không. Tôi muốn được nhiều hơn nữa.
Khi trong lòng bạn cảm thấy không đủ thì cho dù bạn có bao nhiêu thứ ở bên ngoài thì bạn vẫn sẽ cảm thấy không đủ.
Nỗi xấu hổ của bé gái lớp 5 vẫn luôn đeo đuổi tôi cho đến khi tôi 18 tuổi, lên Sài Gòn học - đồng nghĩa với việc tôi có thể có đủ tự do để không phải đi theo tiêu chuẩn của bố mẹ và thầy cô. Tôi vẫn vô thức đi “săn” sự chấp nhận từ người khác.
Tôi thay đổi để có được sự chấp nhận của bạn trai, của bạn bè, đồng nghiệp và cả của những người lạ.
Chỉ cho đến 1 buổi chiều, tôi ngồi trong căn phòng của mình với 4 bức tường. Tôi không có định hướng tương lai, vừa chia tay bạn trai và không có ai thật sự bên cạnh – ngoại trừ chú cún nhỏ của mình. Bao nhiêu năm tôi cố gắng gồng mình chạy theo những tiêu chuẩn của xã hội, nhưng chưa bao giờ quay lại hỏi bản thân: “Vậy rốt cuộc, tôi là ai?”. Lòng tôi trống rỗng và lạc lối.
Nhưng đó cũng là một khởi đầu mới, chỉ khi bạn cho phép bản thân mình dừng lại, đối mặt với chính những vấn đề của mình, bạn mới có cơ hội tìm cho mình những lời giải đáp.
Một thời gian sau, tôi có cơ hội được nghe bài diễn thuyết trên diễn đàn quốc tế TED TALKS “Make art, making love with life” của diễn giả Milena Nguyễn - người đã sau này trở thành coach của tôi và có sự ảnh hưởng lớn nhất đến cuộc đời tôi.
Trong bài diễn thuyết của chị, có một nội dung mà đến giờ tôi vẫn nhớ: “Mỗi chúng ta đều là những người nghệ sĩ, trong chúng ta vẫn còn những người nghệ sĩ nhí 5 tuổi. Nghệ thuật giúp chúng ta biểu đạt được con người thật của chính mình.”
Lúc bấy giờ, đối với tôi mà nói, khái niệm về con người thật còn rất mới lạ. Tôi đâu có sống giả dối với ai? Tuy nhiên, thú vị là nó đánh thức tiếng chuông trong con người tôi, tôi muốn vẽ trở lại.
Tối hôm đó, tôi bắt đầu mua bút màu và tô màu.
Đã hơn 1 năm trôi qua kể từ ngày tôi đánh thức lại cô nghệ sĩ nhí trong mình. Bây giờ, tôi đã thoải mái hơn với việc biểu đạt bản thân mình thông qua nghệ thuật. Tôi tập vẽ những bức vẽ phức tạp và sáng tạo hơn. Tôi nhảy múa nhiều hơn và tôi cầm bút viết trở lại.
Tôi cũng hiểu được điều mà chị Milena đã nói trong diễn đàn năm đó về khái niệm “con người thật”.
Khi còn nhỏ, chúng ta là những đứa trẻ hồn nhiên, thú vị, độc đáo và đều khác biệt nhau. Nhưng khi dần lớn lên, những niềm tin tiêu cực và tiêu chuẩn về “đúng/sai/tốt/xấu” áp đặt lên ta, chúng ta bối rối, sợ hãi và dần quên đi đứa trẻ tuyệt vời ấy. Con người thật của ta, rất đơn giản, chính là những đứa trẻ ấy mà thôi.
Khi tôi cho phép bản thân mình cầm bút vẽ lại, cũng là khi tôi bắt đầu quay trở về với đứa bé gái lớp 5, khi tôi vẫn còn đang tự do và sáng tạo. Tôi tiếp tục chuyến hành trình đầy yêu thương và đam mê với cuộc sống của mình. Tôi để cô bé ấy lớn lên một cách tự nhiên từng ngày và dưới sự yêu thương của chính tôi. Cô bé ấy đã từ từ dẫn dắt tôi biết được tài năng, sở đoản, mặt sáng, mặt tối và quan trọng nhất là mục đích cuộc sống và sự nghiệp của tôi là gì.
Bạn thân mến, nếu bạn cũng đang đi tìm câu trả lời cho câu hỏi “Tôi là ai?”, tôi có cách này cho bạn.
Hãy nhẹ nhàng, từ tốn dành ra vài phút để hít thở thật sâu và trả lời hai câu hỏi dưới đây:
1. Bạn có sở thích gì khi còn nhỏ? Vẽ tranh, làm thơ, ca hát, đánh đàn, viết lách, nấu ăn?
2. Tại sao bạn không làm điều đó nữa? Đã có chuyện gì xảy ra?
Chỉ một chút thôi, hãy thử cho phép bản thân bạn dành một chút thời gian mỗi ngày hoặc mỗi tuần để quay trở về đứa trẻ đó và hãy thử quan sát xem điều đó sẽ mang lại cho bạn cảm giác gì và sẽ dẫn bạn đi tới đâu.
Chỉ một hành động nhỏ mỗi ngày cũng sẽ góp phần tạo ra sự thay đổi lớn sau này.
Yêu bạn,
Katherine.